Edukacja zdrowotna – coraz głośniej o 25 września w szkołach. Pojawiły się nowe wątpliwości.
Od 1 września w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych wprowadzony zostaje nowy przedmiot – edukacja zdrowotna, który zastąpi dotychczasowe wychowanie do życia w rodzinie. Zajęcia będą nieobowiązkowe, ale aby zrezygnować z ich uczestnictwa, rodzice (lub uczniowie pełnoletni) muszą złożyć pisemną rezygnację do 25 września.
Ministerstwo Edukacji obiecuje nowoczesny, holistyczny program, ale już dziś widać, że zmiana budzi ogromne emocje. Zwolennicy mówią o potrzebnej, systemowej wiedzy o zdrowiu, przeciwnicy – o „ideologii” i „zamachu na rolę rodziców”.
Holistyczne podejście do zdrowia
Nowy przedmiot obejmuje szeroki zakres tematyczny – od zagadnień medycznych, przez społeczne i humanistyczne, aż po przyrodnicze i ścisłe. Uczniowie będą poznawać zdrowie w wymiarze:
-
fizycznym,
-
psychicznym,
-
seksualnym,
-
społecznym,
-
środowiskowym.
Edukacja zdrowotna ma być realizowana:
-
w klasach IV–VIII szkoły podstawowej (1 godzina tygodniowo, w klasie VIII – tylko do końca stycznia),
-
w szkołach ponadpodstawowych (łącznie 2 godziny tygodniowo rozłożone na wybrane klasy).
Zajęcia będą prowadzone w grupach maksymalnie 24-osobowych, a przy tematach związanych z dojrzewaniem czy zdrowiem seksualnym – w mniejszych.
Na czym polega edukacja zdrowotna?
Nowy przedmiot ma wprowadzać holistyczne podejście do zdrowia, obejmując takie obszary, jak:
-
zdrowie fizyczne, psychiczne, seksualne, społeczne i środowiskowe,
-
wiedza z nauk medycznych, społecznych, humanistycznych, przyrodniczych i ścisłych,
-
tematy związane z dojrzewaniem, zdrowiem psychicznym, profilaktyką chorób, zdrowiem seksualnym, stylem życia i dietą.
Zajęcia będą odbywać się:
-
w klasach IV–VIII szkół podstawowych – po jednej godzinie tygodniowo,
-
w szkołach ponadpodstawowych – dwie godziny tygodniowo w trakcie nauki (rozkład zależy od typu szkoły).
Zajęcia nie będą oceniane i nie wpłyną na promocję ucznia do następnej klasy ani na ukończenie szkoły.
Nieobowiązkowe, ale tylko jeśli zdążysz złożyć rezygnację
Zajęcia są fakultatywne, jednak rodzice muszą złożyć pisemną rezygnację do 25 września. Potem nie będzie już odwrotu. W praktyce oznacza to, że kto przeoczy termin, będzie musiał pogodzić się z udziałem dziecka w zajęciach przez cały rok szkolny.
To właśnie ta data – 25 września – staje się punktem zapalnym. Dla jednych to szansa, by zadecydować, czy dziecko ma chodzić na nowe lekcje. Dla innych – pułapka i źródło nieporozumień.
Kontrowersje i protesty
Najwięcej emocji budzą treści dotyczące dojrzewania i zdrowia seksualnego. Program przewiduje m.in. naukę o antykoncepcji, chorobach przenoszonych drogą płciową, a także o aborcji – w wymiarze etycznym, prawnym i społecznym.
Choć Ministerstwo Edukacji podkreśla, że pierwszy rok ma być „rokiem weryfikacji”, już teraz pojawiają się spory społeczne. Najwięcej emocji budzą treści dotyczące dojrzewania i zdrowia seksualnego, takie jak:
-
zmiany zachodzące w organizmie w okresie dorastania,
-
metody antykoncepcji,
-
profilaktyka chorób przenoszonych drogą płciową,
-
dostęp do anonimowych testów,
-
zagadnienia związane z aborcją i jej uwarunkowaniami.
Nowy przedmiot spotkał się z krytyką m.in. Konferencji Episkopatu Polski, która uznała go za sprzeczny z konstytucją. Przeciwko edukacji zdrowotnej protestowały też środowiska konserwatywne, organizując manifestacje pod hasłem: „Tak dla edukacji, nie dla deprawacji”.
Z drugiej strony pedagodzy i organizacje prozdrowotne wskazują, że młodzież potrzebuje rzetelnej wiedzy – także tej dotyczącej ciała i relacji – aby nie uczyć się z przypadkowych źródeł w internecie.
Organizacja i wątpliwości w szkołach
Problemem okazuje się też logistyka. ZNP alarmuje, że dyrektorzy szkół nie wiedzą, jak wpisać nowy przedmiot do planu lekcji. Religia i etyka mają odgórnie narzucone zasady organizacji (na początku albo na końcu dnia), ale edukacja zdrowotna już nie.
Choć edukacja zdrowotna nie będzie podlegała ocenie ani wpływać na promocję ucznia, dyrektorzy szkół już sygnalizują problemy organizacyjne. Jak zwraca uwagę ZNP, trudności mogą pojawić się przy układaniu planów lekcji – szczególnie w sytuacji, gdy część uczniów zostanie wypisana z zajęć, a część pozostanie.
A ilu uczniów faktycznie zostanie, dowiemy się dopiero po 25 września.
Dlaczego ważny jest termin 25 września?
Rodzice, którzy nie chcą, aby ich dziecko brało udział w edukacji zdrowotnej, muszą najpóźniej do 25 września 2025 r. złożyć pisemną rezygnację do dyrektora szkoły. W przypadku uczniów pełnoletnich – to oni sami składają rezygnację.
Rezygnacja dotyczy jednego roku szkolnego i nie można jej wycofać w trakcie roku.
MEN wyjaśnia, że termin ten ma ułatwić planowanie organizacji pracy szkoły i zatrudnienia nauczycieli. Rezygnacja obowiązuje tylko w danym roku szkolnym i nie można jej cofnąć w trakcie roku.
Rok próbny, rok sporów
Szefowa MEN Barbara Nowacka podkreśla, że pierwszy rok szkolny 2025/2026 ma być sprawdzianem – czasem weryfikacji, jak nowy przedmiot się przyjmie i jakie wywoła reakcje społeczne.
Jedni oczekują, że szkoła odpowie na współczesne wyzwania zdrowotne, inni – że nie będzie wkraczała w kwestie światopoglądowe.
Rodzice i uczniowie pełnoletni powinni pamiętać: jeśli nie chcą uczestniczyć w zajęciach, muszą złożyć rezygnację do 25 września.
Jak oceniasz wprowadzenie edukacji zdrowotnej? Czy powinien to być przedmiot obowiązkowy, czy fakultatywny?
Czy edukacja zdrowotna to konieczny krok w stronę nowoczesnej szkoły, czy raczej wprowadzanie ideologii do klas?
Edukacja zdrowotna w szkołach – co musisz zrobić do 25 września?
Od 1 września 2025 r. w szkołach pojawia się nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Zajęcia są nieobowiązkowe, ale tylko pod warunkiem, że rodzice lub pełnoletni uczniowie złożą pisemną rezygnację w terminie.
Najważniejsze kroki dla rodzica:
✅ Sprawdź – czego dotyczy nowy przedmiot (zdrowie fizyczne, psychiczne, seksualne, społeczne i środowiskowe).
✅ Zdecyduj, czy Twoje dziecko będzie uczestniczyć w edukacji zdrowotnej.
✅ Jeśli nie – złóż pisemną rezygnację u dyrektora szkoły. Termin mija 25 września 2025 r.
✅ Pamiętaj – w przypadku ucznia pełnoletniego to on sam składa rezygnację.
✅ Rezygnacja dotyczy tylko jednego roku szkolnego i nie można jej wycofać w trakcie roku.
ℹ️ Zajęcia z edukacji zdrowotnej:
-
odbywają się w szkołach podstawowych (klasy IV–VIII) i ponadpodstawowych (liceum, technikum, szkoła branżowa),
-
są prowadzone raz w tygodniu (łącznie 2 godziny w szkołach ponadpodstawowych),
-
nie podlegają ocenie i nie wpływają na promocję ucznia.
Do 25 września musisz podjąć decyzję: czy Twoje dziecko zostaje na zajęciach, czy składasz rezygnację.
Materiały
Program nauczania edukacji zdrowotnej w szkole podstawowej