22 marca 2016 r. w Jednostce Ratowniczo-Gaśniczej nr 17 w Warszawie odbył się briefing prasowy inaugurujący kampanię pod hasłem “STOP pożarom traw!”który poprowadził st. bryg. Paweł Frątczak, rzecznik prasowy KG PSP.
Przedstawił on dane statystyczne, skalę zaangażowania straży pożarnej w interwencje związane z wypalaniem traw, straty dla środowiska naturalnego oraz koszty, jakie ponosi każdy obywatel w związku z pożarami i zaangażowaniem służb ratowniczych.
W 2015 r. w Polsce doszło do 82 802 pożarów traw na łąkach i nieużytkach rolnych, co stanowiło 45% wszystkich pożarów w naszym kraju. Średnio co 6 minut strażacy wyjeżdżali do akcji gaśniczych związanych z pożarami traw. Do dzisiaj, tj. 22 marca 2016 r., strażacy gasili już 5336 pożarów traw i nieużytków.
Najwięcej tego typu pożarów zanotowano w marcu i kwietniu ubiegłego roku – razem 43 724. W wyniku pożarów traw w 2015 r. zginęło 7 osób, a 141 zostało rannych.
Wspólna kampania informacyjna Komendy Głównej PSP oraz Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych ma na celu zmniejszenie liczby pożarów traw oraz podniesienie świadomości ludzi w zakresie zagrożeń związanych z wiosennym podpalaniem nieużytków rolnych.
W grupie docelowej akcji znaleźli się m.in. nauczyciele, dzieci i młodzież szkolna, mieszkańcy terenów wiejskich, właściciele ogródków działkowych.
Przełom zimy i wiosny to okres, w którym zawsze gwałtownie wzrasta liczba pożarów traw na łąkach i nieużytkach rolnych. Ma to związek z wypalaniem suchych traw i pozostałości roślinnych. Pamiętajmy, że pożary traw są niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi, zwierząt oraz środowiska naturalnego. Zagrażają lasom, domom mieszkalnym i zabudowaniom gospodarczym, bezpowrotnie niszczą faunę i florę. Stwarzają też niebezpieczeństwo dla podróżujących, gdyż dym znacznie ogranicza widoczność, co może doprowadzić do groźnych wypadków i kolizji.
Angażują również wiele zastępów ratowniczych, których pomoc może być potrzebna w tym samym czasie w innym miejscu, gdzie naprawdę zagrożone jest życie i zdrowie ludzi.
Wypalanie traw, łąk i nieużytków rolnych jest zabronione. Grozi za to kara grzywny w wysokości 5 tys. zł, a nawet kara 10 lat pozbawienia wolności. Za wywołanie pożaru traw grożą poważne konsekwencje prawne, może też to skutkować utratą dopłat bezpośrednich z Unii Europejskiej.
Patrz też film: „Trawa to nie zabawa…”
https://www.youtube.com/watch?v=0ni5vVhxzLc#t=22
Od początku tego roku podkarpaccy strażacy wyjeżdżali już do 433 pożarów traw na nieużytkach, polach i pastwiskach. Ogień pochłonął prawie 200 hektarów łąk, pól i nieużytków.
W 2015 r. na Podkarpaciu doszło do 5713 pożarów traw na łąkach i nieużytkach rolnych. Najwięcej tego typu pożarów zanotowano w marcu i kwietniu i sierpniu ubiegłego roku – razem 3 953. W wyniku pożarów traw w 2015 r. 1 osoba zginęła, a 7 zostało rannych.
Pożar w Łazorach w powiecie niżańskim 17 lutego 2015 r. doskonale obrazuje skutki wypalania traw. Ogień, który przeniósł się z podpalonych traw doszczętnie strawił 7 budynków. Na szczęście nikt nie zginął.
Wypalanie pozostałości roślinnych na łąkach, pastwiskach, wrzosowiskach, torfowiskach, nieużytkach, w rowach i na pasach przydrożnych jest zabronione. W stosunku do osób naruszających wyżej wymienione zasady mogą być stosowane sankcje karne określone w Kodeksie Wykroczeń i w Kodeksie Karnym, od kary grzywny (5 000 zł) do pozbawienia wolności włącznie.
Pozostawione na łąkach, pastwiskach i nieużytkach rolnych nieskoszone trawy, zeschnięte liście i pędy utrudniają odrastanie nowym roślinom. Rolnicy znaleźli najprostsze dla nich rozwiązanie tego problemu – podpalają całe łąki.
Z rolniczego punktu widzenia takie działanie jest zabiegiem niewłaściwym i szkodliwym, powodującym m.in.:
- obniżenie plonu zielonej masy,
- niszczenie mikroorganizmów (bakterii, grzybów) niezbędnych do utrzymania równowagi biologicznej życia w biocenozie łąkowo-pastwiskowej,
- niszczenie miejsc lęgowych wielu gatunków owadów, płazów, ptaków i zwierząt,
- marnotrawstwo wartościowej paszy.
Podczas pożarów traw dochodzi ponadto do powstania wielu niebezpiecznych zjawisk:
- Od palącego się poszycia gleby zapaleniu ulega podziemna warstwa torfu, który może zalegać nawet do kilkunastu metrów w głąb. Są to pożary długotrwałe (nawet do kilu miesięcy) i wyjątkowo trudne do ugaszenia. Ponadto, w przypadku gdy zwykła łąka po pożarze regeneruje się przez kila lat to pokłady torfu potrzebują na to kilku tysięcy lat.
- Powiewy wiatru powodują bardzo szybkie rozprzestrzenianie się pożaru, który bardzo często przenosi się na zabudowania mieszkalne, gospodarcze oraz lasy. Niejednokrotnie w takich pożarach ludzie tracą dobytek całego życia. Występuje również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.
- Powstające podczas pożaru duże zadymienie jest szczególnie groźne dla osób przebywających w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca zdarzenia z uwagi na możliwość zaczadzenia, a ponadto powoduje zmniejszenie widoczności na drogach co może prowadzić do powstania groźnych w skutkach kolizji i wypadków drogowych.
Przedstawiając powyższe, należy również zwrócić uwagę na fakt, że pożary nieużytków, z uwagi na ich charakter i zazwyczaj duże rozmiary, angażują znaczną liczbę sił i środków Państwowej Straży Pożarnej, które w tym czasie mogą być niezbędne w innym miejscu dla ratowania życia i mienia ludzkiego.
źródło: straz.gov.pl, podkarpacie.straz.pl